อับราฮัม มาสโลว์ (1908-1970) นักจิตวิทยาสัมคมชื่อดัง ชาวอเมริกันเคยกล่าวเตือนสติเราไว้ว่า…
“If the only tool you have is a hammer, you tend to see every problem as a nail.”
(หากคุณมีค้อนเป็นเครื่องมืออยู่อย่างเดียว คุณก็มีแนวโน้มที่จะมองเห็นทุกปัญหาเป็นดุจตะปูไปหมด!)
บ่อยครั้งที่เรามีระบบความคิดที่ติดกับกรอบใดกรอบหนึ่ง ทำให้เรามองทุกปัญหาภายใต้กรอบนั้นอยู่เสมอ หรือเรามักจะมีมุมมองหรือทัศนคติต่อสิ่งต่าง ๆ ในแนวเดียวกันอยู่เสมอ ทำให้เราอาจแก้ปัญหาไม่ถูกทาง และผลที่ตาม มาอาจจะเป็นสิ่งที่ไม่พึงประสงค์ก็เป็นได้!
คุณต้องตระหนักว่า คุณไม่อาจใช้เครื่องมือหรือวิธีใดเพียงวิธีเดียวในการแก้ทุก ๆ ปัญหาที่เกิดขึ้น คุณจะทึกทักหรือบีบให้ทุกเรื่องราวกลายเป็นดุจตะปูที่คุณสามารถใช้ค้อนของคุณทุบได้ทุกครั้งไปไม่ได้!
…คุณไม่อาจแก้ทุกปัญหาโดยใช้วิธีมองโลกในแง่ลบ หรือในแง่บวกเพียงอย่างเดียว!
…คุณไม่อาจแก้ไขความขัดแย้งทุกอย่างโดยใช้วิธีเอาชนะท่าเดียว!
ดังนั้น คุณไม่อาจเผชิญกับทุกวิกฤติโดยถือว่าวิกฤติเหล่านั้นเป็นดุจตะปูเหมือนกัน ที่คุณสามารถจัดการกับทุกวิกฤติเหล่านั้นได้เพียงใช้วิธีเดียวกันดุจค้อนสารพัดนึกอันเดียวเท่านั้นในการทุบลงไป!
คุณต้องตระหนักว่า แต่ละปัญหา, วิกฤติหรือความขัดแย้ง อาจจะต้องใช้วิธีรับมือที่แตกต่างกันออกไปขึ้นอยู่กับสถานที่ เวลา และบุคคลที่เกี่ยวข้อง! แม้ว่า ค้อนจะสามารถใช้ประโยชน์ได้อย่างหลากหลาย แต่ก็ไม่ได้หมาย ความว่า คุณจะใช้ค้อนได้กับทุกสถานการณ์ ในพระคัมภีร์ก็มีตัวอย่างของการใช้ค้อนให้เกิดประโยชน์ แต่ก็มิได้หมายความว่า นั่นจะเป็นอุปกรณ์เดียวที่มีใช้อยู่ อาทิ
– แม้ว่าจะมีการใช้ค้อนทำฐานดอก และกลีบของคันประทีปที่เป็นทองคำบริสุทธิ์ให้เป็นเนื้อเดียวกันกับคันประทีป แต่ก็ยังต้องใช้ตะไกรตัดไส้ตะเกียง เพราะใช้ค้อนตัดไส้ตะเกียงไม่ได้! (อพย.25:31-40)
– แม้ว่าจะมีการใช้ค้อนและตะปูตอกเงินและทองทำเครื่องประดับ แต่ก็ยังต้องใช้ขวานตัดต้นไม้ เพราะค้อนตัดต้นไม้ไม่ได้! (ยรม.10:3-4) ฯลฯ แต่มิได้หมายความว่า ค้อนจะไม่มีประโยชน์
เพราะว่า บางครั้งพระเจ้าอาจใช้ค้อนในการจัดการกับทั้งคนของพระองค์ และศัตรูของพวกเขาก็ได้!
อย่างเช่นพระเจ้าทรงใช้บาบิโลนเป็น “ค้อน” ทุบบรรดาประชาชาติ และราชอาณาจักรทั้งหลาย รวมทั้งชนชาติอิสราเอลที่ดื้อด้านอยู่ในบาปและไม่ยอมกลับใจ (ยรม.51:20-23) แต่แล้วพระเจ้าก็ทรงใช้ “มีเดีย” ให้มาเป็นค้อนจัดการกับบาบิโลนเช่นกัน! (ยรม.51:24-33)
แต่ที่เข้าข่ายคลาสสิกที่สุดก็คือเรื่องราวที่ พระเจ้าทรงใช้หญิงสาวนามยาเอลจัดการปลิดชีพของสิเสรา แม่ทัพของยาบิน กษัตริย์เมืองฮาโซร์ โดยการเชิญชวนให้เขาเข้ามาแวะพักและนอนในเต็นท์ จากนั้นเธอก็หยิบหลักขึงเต็นท์ถือค้อนย่องเข้ามาตอกหลักเข้าที่ขมับของสิเสราจนทะลุติดดิน สิ้นชีวิตลง (วนฉ.4:17-24)!
ดังนั้น จงระวังให้ดี หากว่าคุณยังกระทำผิดบาป โดยไม่สำนึกกลับใจ คุณอาจจะถูกค้อนทุกหัวโดยไม่รู้ตัว
แต่ในขณะเดียวกันก็ขอเตือนสติว่า จงอย่าใช้ค้อนในมือของคุณอย่างพร่ำเพรื่อเกินไปกับทุกคนในทุกเรื่อง เพราะ อาจจะไม่ได้เกิดผลดีอย่างที่คิดเสมอไป ดีไม่ดี ค้อนนั้นอาจย้อนกลับคืนสนองตัวของคุณก็เป็นได้!
จงระวัง!
− ธงชัย ประดับชนานุรัตน์ −
